22 maart , 2023

Slip van de tong?

20 meert. t Is de oavend van Arineke. Zai viert heur verjoardag veur de achtenzestegste keer.
Zundag het zai femilie en veziede al nuigd. Moandag doun wie t mit ons baaident nog ais dunnetjes over. Bie de Chinees.
’t Mout hoast wel vaar joar leden wezen, dastoe der mit n vergrèlde kop oetlopen bist.’
Antwoord blift achterwege. Ik kin mie t nog as de dag van guster herinnern.
t Verhoal van dij dag is gaauw verteld. Al joaren kwamen wie, maisttied even tussendeur, as Arineke gain zin in koken haar of gewoon om even t doaglieks ritme te onderbreken bie de Chinees. Lekker eten van de bakploat, kist ons gain groter plezaaier doun. Tot dij dag, dat ons bie binnenkomst deur de maist vrundelke gastvraauw verteld wordt dat zai vanòf dij dag ‘onbepaarkt’ drinken invoerd hebben. Even heb k docht dat t n geintje was en heb net zo vrundelk antwoord geven, dat zokswat aan ons nait besteed is.
‘Wie drinken aaltied mor ain glas en ik goa – leverde snelle rekensom op – nait veur vaar pilsjes betoalen.’
Laag bie gastvraauw bleef op vrundelk stoan , ik haar votdoadelk de kop citroune.
‘Dat doun we dus nait. Ik goa hier hìn om te eten, nait om aan de zoep te goan.’
Ik bin der dou oetstieveld. n Oarzelnde Arineke kwam even loater. Wie waren t nait recht ains.
Dat toneelstokje is nou vaar joar leden. Ik bin nait van gedachten veraanderd en ook al stoa’k nog aaltied achter mien besloet van doudestied, t princiep van “all you can drink” is ook nait veraanderd.
Soms mouten je mit haand over joen stainen haart wrieven kinnen. n Mìns wordt bliekboar milder in loop van joaren.
Weerzain dut dat zulfde haart nait sneller kloppen. De pries vaalt mie omrekend noar tegenswoordege moatstoaven nait tegen. Datter aan toavel nait meer bedaind wordt is nijloatje.
Mien eerste 0.0 pilsje – ik bin de bob – is snel op en is t saain om onze verrazzenstocht te starten.
Mien eerste gang noar de tipan jakkie is n gewoonte, de liest aan gerechten komt mie nait onbekìnd veur.
‘k Wol geern zeeboarsfilet.’
‘Een of twee,’ vragt de mezzensliepende kok.
‘Twije,’ zegt de hongerlieder.
Ik stik echt van honger, mor as der n lappe vis oet t plestiek bakje trokken wordt veraander ik mien opdracht.
‘Nee, aine is genog.’
As t gesputter op haite ploat begonnen is, komt der n man noast mie te stoan.
‘Sliptong.’
Zunder op te kieken zegt de kok:
‘Een of twee.’
‘Drije,’ is t antwoord.
Even bin k in veronderstellen dat de man n grappenmoaker is. Zien eernsachtege blik vertoont gain spoor van twievel. Vervolgens draait hai zok as n soldoat op exercitieterraain op hakken en dut n stap en greep in eteloazie mit ain-haps-lekkers en lopt vot.
Ik bin verbolderd, de kok is onversteurboar bezeg mit zien vief spartelnde viskes.
As ik mit mien zeeboarske aan t pulen bin, zai k dat man juust zien goud gevulde sliptongbord aanpakt.
‘Sliptong liekt mie ook wel wat,’ zeg ik onder t genot van mien twijde pilsje.
‘Ik neem de tomatensoep.’
Onze smoaken verschillen nog aaltied.
Bie de bakploat kom ik weer noast dezulfde man te stoan. Hai bestelt biefstuk en as kok zok bokt om gaauw-kloar-vlais oet plestiek bakje te pakken, zeg ik:
‘Hai huift zeker nait te vroagen houveul lapkes hai oet bakje visken mout.’
Man vertrekt gain spier, trekt wel even mit wenkbraauwen en ik moak de onvezichtege opmaarken:
‘Ie vroagen toch aine meer.’
Hai nemt t sportief op en begunt in tegenstellen tot zien körte bestellens aan n laank verhoal.
Hai het der n dag van laank waarken op zitten en den wil der wel wat in.
‘Ik waark in Daam en soms goa k doar ook wel noar Chinees tou.’
Ik bin doar nait bekìnd en wacht t vervolg òf.
As de kok wat botter bie de vis dut en mit kletternde trovvels viskes keert, wor ik traktaaierd op n ongevroagde verhandeln over bakwiezen.
‘Zai doun t hier mit botter,’ zo begunt hai.
t Was mie nait ontgoan.
‘In Daam mit olijfeulie.’
Ong?
‘Waist wel dast van botterbakken eten veul sneller zat wordst?’
Ik mout as leek t antwoord schuldeg blieven, dat overgens wel rap komt.
‘Botter is haard en smelt op bakploat, mor as t in moag zit, stiert t weer en dat geft n zat gevoul.’
Ik heb bliekboar grote ogen opzet en hai vervolgt:
‘Olijfeulie blift smui.’
Hai wait bliekboar woar hai over prat en ik zeg:
‘Zo leren je nog ais wat.’
Op weg noar soeplepelnde Arineke kiek ik nog even achterom noar mien gespreksgenoot. Hai het nog aaltied t zulfde gebelskop op en as k mie even loater bienoa versloek in n gemain groatje, kom ik tot konkluzie:
Verhoalenvertellers kist mor beter nait aal te serieus nemen.
20230322

∼ Continue Reading ∼

• • •

23 februari , 2023

Modehuis Tunteler

Pekelder Proatcafé
Het eerstvolgende Pekelder Proatcafé vindt plaats op dinsdag 14 maart in de Kiepe in Nieuwe Pekela.
Het onderwerp is modehuis Tunteler. 100 jaar geleden legde de heer H. Tunteler de basis voor de huidige winkel. Na zoon Jan runnen op dit moment Henk Jan Lesterhuis en zijn vrouw Lucy het modehuis. Deze avond neemt Henk Jan ons mee in de geschiedenis van het modehuis Tunteler.
De muziek wordt verzorgd door Bob Heidema en Sasja Velt.
Aanvang: 19.30 uur ( zaal open 19.00 uur )
Entree: €5 incl. koffie/thee
Graag tot ziens op 14 maart in dorpshuis De Kiepe in Nieuwe Pekela.

∼ Continue Reading ∼

• • •

21 februari , 2023

Kezeboer

Kist twij kroamkes n maarkt nuimen? Ik stel mie der  wat aans bie veur.
t Is moandag vroug in de middag mìnsenstil op t veuls te grote plaain, as k op fietse aan kom rieden. De vrundelke Surinoamse vraauw achter n provisorisch in mekoar flansd stalletje begrout mie mit n òfwachtende laag. Zai het zichtboar lekkere wraps mit pittige kip en veul gruinte in de verkoop. k Mout heur teleurstellen.
‘Zugt der lekker oet?’ zeg ik onder t weglopen.
Heur buurman kezeboer is drok mit niks. Kikt nait op of om, ook al bin k zien ainegste klant.
‘Doe hest vervast carnaval vierd en zitst nou mit n swoare koater op nekke,’ veronderstel ik in t wilde weg.
Aiglieks kin k hom nait aans. Hai het zok nog nooit sunt t joar, dat hai doar staait n vroleke Frans toond. Gain carnavalvierder in elk geval. Zien klandizie het der onder leden.
’n Pond ekstroa belegen!’ roup ik hom tot de orde.
t Is mien ainegste bodschop van de dag en k vin, dat huift nait zo laank te duren.
Wie binnen weer terogge overstapt. Zien sniedboare olde keze is noamelk mit kezeschoaf nait te snieden, brokken binnen wel lekker bie de borrel.
Hai herhoalt mien bestellen zunder op te kieken of spier te vertrekken. t Zel mie worst wezen.
Intussen is de riege twij moal zo laank worden en heb k n onbekìnde man in de nekke, dij zok over mien scholder hìnbogt en etaloazie bestudaaiert. Ik lees t koopbedrag van digitoale weegschoale – €6,50 – pak mien lutje porremonneetje oet buutse en mien pinpas overaal. Mien fietsraaize is financieel bekeken nait veur niks west, t is n stok goudkoper dan bie grootgrutter. t Woordeloos gesprek wordt onderbroken deur n onneudeg:
‘Pinnen.’
Zunder vroagtaiken en hai tovert veur d’òfwizzeln n bedenkelke oetdrokken op t gezicht, legt t betoalapperoatje op n grote ronde keze en as k t akkoord op t schaarmke zai, perbaaier ik aan t muisoame gesprek n goud ìnde te braaien.
‘Binnen der nog wel mìnsen dij mit geld betoalen?’
Zien antwoord in drij woorden shockeert.
‘Allendeg verstandege mìnsen!’
Inde goud, aal goud? Maal goud. Ik zeg verbolderd:
‘Doe zegst dus dat ik gain verstandeg mìns bin?’
Hai geft mie geliek, want zunder ain spoor van emotie knikt hai bevestegend. Noa n daipe zucht krieg k gelokkeg n twijde oadem:
‘Houzo?’
Alsof t daip bie hom van binnen zit, begunt hai te reveln as Brugman in zien beste doagen.
‘Waist wel, dat de stoat aal mor meer van ons pikt?
Zien komplete klantenbestand kikt hom verboasd aan en omdat de onverstandege man nou toch wel nijsgiereg worden is, herhoalt dij zien eerste vroag:
‘Houzo?
Kezeboers antwoord is nait echt verrazzend.
‘Van elke transactie pikken zai €0,15 in.’
t Liekt mie nait echt veul en omdat ik persies wait, woar hai t over het, zeg ik:
‘Mor dat betoalst doe.’
Veur t eerst komt der n schampere laag op zien gezicht:
‘Mor doe betoalst doar net zo veul aan mit.’
t Is mie de muite nait om verdere diskuzzie aan te goan, mor as k op fietse op hoes aangoa, realiseer ik mie, wat hai denkelk bedoult. Loze kezeboer het transactiekosten netuurlek in de pries verrekend.      ‘Bist n kounavvel, dast hom doar nait op aansproken hest,’ verwiet ik miezulf.
Teroggerieden om verhoal te hoalen is mie de muite nait, mor in de stilte van Wiekster fietspad schot mie inains de gedachte te binnen:
‘En as der n klant komt dij handje kontantje betoalen wil, zol kezeman dij 15 cìnt weer van t bedrag òftrekken?’
Vast nait en ik kin mor ain konkluzie trekken, kezeboer trekt net as de ‘stoat’ lu dus n poot oet.
Toch twievel ik, zol hai toch wat aans bedould hebben.
t Is toch wat dast over dij poar loezege cìnten zoveul omstanden moakst en mìnsen op heur betoalgedrag aansprekst. Ik neem mie wel veur volgende keer proef op de som te nemen en hom mit klinkende munt terogge te betoalen en òf te wachten of hai mie 15 cìnt körten geft.
Vast nait.
Toch luit t mie nait lös en noa n oetgebraaide studie bin k gusteroavend te waiten kommen:
Ondernemers, woaronder dus ook maarktkooplu binnen mit n pinbetoalen drij moal goedkoper oet dan mit n geldbetoalen.
k Neem mie vandoag al vast veur loze kezeboer volgende weke klouk te moaken. Dat ik hom doarmit n koater bezörg, zel mie n zörge wezen.                                                                                                          20230221

∼ Continue Reading ∼

• • •

16 februari , 2023

Meiske

t Is haalf acht. Anna zit wosken en streken mit t hoar netjes in de plooi bie ons op baank. Zai is net deur mouder brocht en mout nog n haalf uur wachten veur k heur noar school brengen kin.
‘k Was vanmorgen al vroeg wakker.’
Haalf acht is vroug veur mie. Oet Anna’s verhoal begriep ik, zai was om zes uur al in t ìnde.
‘Wat dust den wel aal,’ vroag ik.
t Is n laank verhoal, woar veur t kattenbakkenschonen n groot dail inroemd is. Op negen katten vaar kattenpoep- en pisbakken. Ik vin ain bakke al mans genog. Meiske het de gewoonte, kom ik smörgens sloapdronken om houk van keukendeur, zai vlogt votdoadelk op heur poepdeus. En dat kist roeken. Honden mouten mor even wachten mit vouer. Mien eerste gang is mit kattenbak, as n broodmand op de heupe droagen, noar boeten vlaigen.
t Is net ‘Groundhog day’, elke dag t zulfde. In elk geval dagbegun.
Meiske is sikkom zeuven moand en van ‘vlaigende-vief-menuten’ in loop van moanden veraanderd in n rustege, zulfstandege, zulfbewuste taante. Zai het in dijzulfde tied heur stee bie ons in hoes wel vonden.
Katten hebben personeel is n overbekìnd cliché. Doarom nuim ik t ook nait. Net as dat ik der ook nait over kloag, dat zai ons mit heur wìnsen ongemaarkt om t pootje wonden het.
Zo let zai zok bevubbeld laiver verhongern as dat zai allendeg eten mout. Zitten wie aan etenstoavel, zai zit der noast. Konden honden proaten, zai haren ons al laank oetstokt, dat zokswat gain pas geft. Zai maggen nog nait ais mit snoet boven toavelblad kommen. Daaier-pedagogisch bekeken kin t ook nait en ‘nood brekt wet’ liekt n goie verkloaren, mor slagt naargens op.
Zit ik op computer, lopt zai mie nou en den over lettertjesbord en tikt heur aigen woorden in: ‘5%!!m*grt??’
Gelokkeg heb k n gummetjestoets om t weer vot te vegen.
Leste weken maarken wie, dat Meiske ‘boetenverlangens’ aan t ontwikkeln is. Zai kin soms tieden in roamkezien zitten om t boetenleven te bekieken. Zitten der vogeltjes in esdoorn nusttakjes te versoameln of kraabt burenkat dikke goaten in rulle veurtoenzaand, jeuzelkont krigt t aal mit.
‘Kattenneuskes tellen zeker nait,’ hebben Famke en Wietske ons lestent al verontwoardegd veur de vouten gooid.
‘As wie n keer mit neuze aan roete zitten, ropt vraauw moord en brand en staait al mit spons en zeem kloar om gleerderge roeten te poetsen.’
t Binnen zo van dij dingen, dij nog wel wat rechtbraaierij velen kinnen.
Binnen wie Meiske kwiet, wie waiten hoast zeker, zai het heur stee in akkenail, op overloop-koekoek innomen. Schoft ongevroagd t vitroaziegedientje n stokje opzied en kin doar urenlaank zitten. Om, nemen wie aan, de wereld dudelk te moaken, zai komt der binnenkört aan.
Dat honden ook bepoalde veurrechten hebben, zint heur nait. Zai let ons dat regelmoateg maarken, as honden veur zoveulste keer as verswolgen in n swaart gat deur honden- en hopelk binnen òfzainboare tied ook deur kattenloekje verdwienen. Dij aine keer dat zai per ongelok deur t zwiebel- en kletterloekje goan is het heur weschienlek zoveul schrik aanjoagd, dat zai zok dat gain twijde moal beuren let. Veur ons is dat n haile geruststellen. Zai mag ja nog nait noar boeten en zeker nait eerder dan dat zai steriliseerd is.
Mit zeuven moand op kalender zol t wel kinnen, het poezendokter ons verteld.
‘Wie wachten nog even tot t echt veurjoar is,’ zeggen wie oetsteldereg.
Wie willen van Meiske gain binnenkatte moaken. Wie vinden, t is onnetuurlek. Wat ons weerholdt?
n Drokke verkeersweg veur t hoes? Aal dij dikke koaters, dij om t hoes tou spouken? Dat heur drang om Wiekster wereld te verkennen oetlopt op verdwoalen?
Zai is chipt, mor da’s gain geruststellende gedachte.
Vandoag hebben wie besloten, in veurjoarsvekansie mout t toch mor beuren. Woarom vandoag?
Op heur vaste stee in koekoek het zai, weschienlek oetst deur ploagerge koolmeeskes in dakgeut, besloten wroak te nemen op t komplete koolmezenvolk en het t stainen evenbeeld van zoadjepikkers zo’n katjewaai verkocht, dat komplete dainblad mit beeldjes en tiggel- en glaswaark op grond kukeld is.
t Wordt nou dus toch wel tied, dat Meiske t echte leven kennen leert.
20230216

∼ Continue Reading ∼

• • •

14 februari , 2023

Nije vrunden

t Is vrijdagmörgen. Man zit op n bankje in grote hal van t winkelcentrum. Rust dij man oetstroalt is omgekeerd evenredeg aan de drokte om hom tou. Onversteurboare swaarte labrador ligt te soezeln onder holten bank. Hai licht zien kop op, as der kirreltje van n joar of twaalf bie hom op boekebakke zitten gaait. Hond let t geworden, is dij aandacht wìnd. Jonkje aait hom over kop, zien ogen vertellen n aander verhoal, schaaiten van links noar rechts. Man bekikt t tavvereeltje achter zok mit grote tevredenhaid. Olde lobbes is n kindervrund. Ruiern vanoet ondudelke houk moakt dat t kirreltje inains in mekoar kropt. De hond is plöts alert, komt langsoam op veurpoten en schoedelt zok tegen t vrumde kirreltje aan. Man draait zok n kwartslag en zegt mit n braide laag:
‘Perbaaierst die te verstoppen.’
Hai het op dat mement gain idee hou dicht hai de woarhaid benoaderd het.
Laag verandert op slag in zörgelke blik, as hai in n poar baange ogen kikt. Hai trekt n daipe denkrimpel in zien veurheufd, schudt ais mit heufd en draait zok weer om en nuigt:
‘Wilst nait even noast mie zitten?’
Hai schudt nee. Zien aandacht is op n groep jongens richt, dij mit veul lewaai in heur richten lopen.
‘Jongens bie die van school?
Twij jongens griepen mekoar bie de kop en schelden nander oet. t Is n spel. Winkelnd publiek bekikt t lewaaierg groepje, lopt der mit n boge omtou.
‘Zol ik dien swoare bodschoppentazze droagen,’ zegt n laange lörke tegen n old vraauwchie.
t Klinkt vrundelk, filaine laag belooft waineg gouds. Op t mement dat hai zele van tazze griepen wil, draait t old wiefke zok geschrokken om, kin zok mor net baindeg holden. Mìnsen schudden heur heufd, lopen desondanks deur. Zugst heur denken:
‘As k mie der mit bemui bin ik zulf de klos.’
Mit zichtboare belangstellen het de man t haile gebeuren bekeken, kikt weer over zien scholder en fluustert:
‘Binnen zai d’jongens woarst die veur verstopst?’
Jonkje knikt.
Man trekt n bedenkelk gezicht, zugst hom denken, net of hai aargens noar herinnerns zuikt.
In dij körte periode van overdenken is t groepje lewaaischoppers vlak bie heur kommen te stoan.
t Kirreltje trilt as n ruske en aan zien haile holden is te zain, hai staait op sprang om vot te runnen.
Laange schietspoite, dij zok net nog zo misdroagen het tegen t olde vraauwchie zet den veur twijde moal de boudel op schaarp en wist triomfantelk noar t jonkje.
‘Hé, mou’j ais kieken wel hier zit.’
Zien kammeroaden kieken verboasd en veurdat aine der op verdocht is, dut hai n stap noar veuren, bokt zok en wil t baange kirreltje bie schobbejakken pakken. Binnen n fractie van n seconde is de olde labrador om vaar poten kommen te stoan en gript de aanvaller bie d’aarm. Dij begunt votdoadelk te beulen as n klaain kind.
‘Castor, lös.’
Allewel woorden zacht oetsproken binnen, vaalt t körte commando as n bom in de doodstille hal. Elkenain binnen gezichtsòfstand het t tavvereeltje volgen kind en net alsof man deurhet dat nait allendeg vief jongens mor ook t winkelnd publiek zit te wachten op n vervolg, zegt hai trankiel, mor wel indringend:
‘Waren ie op zuik noar mien vrundje?’
Terwiel t laank ìndje, zachies jeuzelnd stokje mìns mit verschrikt gezicht noar zien polse kikt, stoan de vaar aander jongens der lamsloagen bie. Zunder op antwoord te wachten zegt de man:
‘Honden kinnen t verschil tussen goud en kwoad.’
Klaaine iepenkriet, mit felbroene ogen, het t eerst zien sproak hervonden:
‘Is hai – wist doarbie op t jonkje – n vrund van joe?’
t Binnen woorden vol ongeleuf en omdat t liekt, dat ook zien pazzipanten intussentied heur zulfvertraauwen terogge wonnen hebben, zegt hai:
‘Dij kwiebus?’
‘Dij kwiebus komt elke dag oet school bie mie langs om n rondje mit Castor te lopen.’
Rezeltoat is n ongeïnteresseerd scholdertrekken.
Man lopt vervolgens noar de geblesseerde jong, legt haand op zien scholder en zegt:
‘En as t aangifte doun wilst van n agressieve hond, vertel t dien olden mor en tougelieks ook, dat zien boas Brink hait.’
Hai wacht n poar tellen en zegt den:
‘Dien oldere bruier kin mie nog wel, het nog bie mie in klazze zeten.’
As man, jonge vrund en olde hond zok oppakken en noar oetgang lopen, het man nog n leste opmaarken veur verbolderde gasten:
‘k Hoop echt da’k joe nog ais tegenkom op school. Ik kom doar nog regelmoateg om mit mien old-kollegoas kovvie te drinken.’
t Jonkje is veur even red, mor of zien baaide nije vrunden veul effect hebben op t pestgedrag op school, is nog mor de vroag.
20230214

∼ Continue Reading ∼

• • •
1 2 3 … 128