17 maart , 2021 by admin

d’Olde sokke

t Luip tegen t veurjoar en Berrus was al doagen in schure bezeg mit veurberaaidens veur zien toenakkertje en om toengeraidschop te schaarpen. Op olde sliepstain. Overbleven oet aarvenis van zien voader. Hai kon doar mor stoer òfstand van doun.
Elke dag luip e wel even over toenpad om situoatsie in ogenschaauw te nemen. t Dee toentjeman goud te zain hou zien toentje der bie lag. Vorst zat nog wel n poar centimeter in grond, mor mit n zachte zuidwesten wind zollen lu binnenkört wel òfschaaid kinnen nemen van de laange winter.
Hai wreef zok es even in handen. Hai von t nog best fris boetendeure en mit zien dun blaauw waarkjasje haar e boetentemperatuur toch n beetje onderschat.
n Dag of wat leden was der n braif bie hom op deurmatte valen. Nait dat e nou zoveul post kreeg, mor hai zag in ain oogopslag aan t kevort, t was nait aine van t gasbedrief. Hai haar enveloppe wat onwenneg om en omdraaid. Handschrift kwam hom op ain of aander menaaier voag bekìnd veur. Pas dou e aan keukentoavel zat en zien leesbrille opzet haar, wos hai t. t Was n braif van zien zuster oet Stad.
‘Singelier,’ was zien eerste gedachte. Zai het al twij joar niks van zok heuren loaten en den krieg ik op n male dag zo mor inains n braif? Wat kin doar nou achter steken.
Berrus was gain wantraauweg persoon, nooit west ook, mor dou e vezichteg mit n schilmessie envelop opensnee, overvuil hom toch n vrumd, vervelend gevoul .
Twij velletjes pepier bleken der in te zitten, mit zo te zain n laank verhoal. Dou e begon te lezen wos e noa n poar regels al persies welke kaante t op goan zol. t Kwam der op dele, zai haar mor ain bruier en t gaf aiglieks gain pas, dat ze mekoar nou al mitschik zes joar nait zain haren.
‘Zol t grote leeftiedsverschil oorzoak west wezen, dat zai zo oet mekoar gruid waren?’
Berrus haar noa dizze zin wat mit kop schud.
Heur man, Peter-Jan, schreef zai, haar ook al tegen heur zegd:
‘Wie mouten binnenkört toch es n moal ketakt mit dien bruier opnemen.’
‘En d’kinder netuurlek hè. Dij binnen zo nijsgiereg noar heur oompie.’
Twij moal het Berrus braif deurlezen en is van aine in aandere verboazen valen.
Noa t lezen waren hom beelden van vrouger deur de kop schoten. Vieftien joar was e west, dou moeke weer in verwachten bleek te wezen. t Was n haile toustand west. Wel haar der nou nog op rekend, datter bie de femilie De Jong nog n potje geboren worden zol. Vatteg joar is t intussentied leden. Moeke is noa de geboorte van zien zuske nooit meer d’olde west. Behaalve dat t opvouden van n klaain kind heur stoer òfgoan was, het mit noame heur zwakke gezondhaid n grote rol speuld. Kloagen zat nait in heur oard, mor dou der ook nog rimmetiek bie heur konstataaierd wuir, was zai snel achteroetgoan. Berrus was dou n joar of twinteg. Hai haar wel zain, dat moeke t nait aankon en het veul veur heur wegnomen. Zien lutje zuske was zien alles. Smörgens at hai n stoetje mit heur, kledde heur en brocht heur noar school. As e tussen de middag bie d’boer votkwam, ston hai bie school en soavends las e heur veur oet n veurleesbouk. t Lutje wichtje vulde op dizze menaaier n groot dail van zien leven.
Dou Karin tien joar was, is heur moeke oet tied kommen. Opvouden kwam dou nog meer op hom dele. Van zien pabbe vuil niks te verwachten. Dij was noa t overlieden van zien vraauw niks meer mans.
Karin was op heur zestiende noar Stad verhoesd. Zai kon goud leren en is bie n vrundin op koamers goan wonen. Berrus het noa t overlieden van pabbe t hoeske mit n poar daimt laand aarfd. Of en tou kwam zien zuster nog wel es op t olderlek stee, mor noadat ze verkeren kreeg mit Peter-Jan, wuiren ook dizze bezuiken n oetzunderen.
Twij kinder haren ze intussentied kregen. t Jonkje zol nou dus tien joar wezen en zien zuske zèzze. Zo laank was t inmiddels ook leden dat ze mekoar zain haren. Hai het veur t lutje wicht bie geboorte nog n old poppenwoagentje van moeke opklanderd en hai is mit dit grote kedo onder aarm in bus stapt. Veur t lutje neefke haar e oet zacht holt n peerdje sneden. t Was t leste ketakt west. Allendeg mit old en nij stuurden ze mekoar, tot twij joar leden, nog n koartje. Veul zegen in t nije joar. Of t echt maind was, konst die òfvroagen.
En den inains zo’n laange braif.

Op n meertse zundagmörgen, tegen n uur of tiene is der n grote auto bie Berrus op dam kommen te stoan. Berrus, dij al n zet veur ziedroete op oetkiek stoan haar zag t gebeuren: Schoefdeuren wuiren deur Peter-Jan opentrokken en even loater zag Berrus twij opgeloaten kinder noar boeten stoeven.
t Jonkje veurop, t wichie wat veurzichteger. Hai haar t votdoadelk zain, persies heur moeke. Karin was old worden, zag e in ain oogopslag, hai koal.
t Weerzain was stoer. t Gesprek ging nog stoerder. Woar mouten je over proaten as je mekoar zes joar nait zain hebben. Berrus was snel kloar west mit zien verhoal. Aiglieks haar hai waineg nijs. Alles in zien leven was gewoon bie t olde bleven. Nijsgiereg was e wel west, hou t bie heur was. Hai docht mit de vroag: ‘Hou gaait t tegenswoordeg mit de zoak?’ n goie open tot n goud gesprek aansneden te hebben.
Antwoord was kört en onverwacht. t Ging nait zo goud in de autobranche.
‘Winstmarges binnen klaain,’ haar zien swoager zegd.
As verkoop van nije auto’s bleef stoeken en zai kregen gain ekstroa financieren, den kon der wel n overnoame deur n aander bedrief inzitten. En om van aigender n gewone zetboas te worden?
Hier was de spreker stilvalen en luit mit n daipe zucht n gat in de konversoatsie valen.
Dat was ja nait zo mooi, haar Berrus perbaaierd t gesprek toch n beetje aan de gang te holden.
‘Hou laank hest dien zoak nou?’ haar e vroagd.
‘Zeuven joar leden heb ik de zoak van mien doumoalege boas overnomen. t Was dou n golden tied. Nije auto’s waren nait aan te slepen en veur twijdehands auto’s konst vroagen was t wolst. Wie hebben dou t bedrief oetbraaid en extra personeel in dainst nomen … ‘
Hier zweeg de spreker veur n twijde moal. Berrus haar zien swoager even van opzied aankeken.
Karin haar d’haile tied niks zegd en Berrus haar zo zien aigen gedachten had.
Hai haar, mit n blik op t lutje bibeltje op dressoir, wel wat zeggen wild over zeuven vette en zeuven moagere joaren, mor hai dij woorden op t leste moment mor achter de koezen holden.
‘Zien wiede boksem mout e zulf mor droagen. Doar heb ik niks mit te moaken,’ von Berrus.
‘k Zol even kovvie moaken,’ haar e gedrokte stemmen en iesleke stilte onderbroken.
As hai in keuken wotterkedel op t gas zet, heurd’e n zacht gemommel in koamer. Karin en Peter-Jan binnen bliekboar in drok gesprek mit mekoar wikkeld. Nijsgiereg noar noar d’oard van konversoatsie lopt e noar deure. Ainegste wat e maarkt is dat Peter-Jan wel hail indringend op Karin inproat, mor t zuvere komt e nait te waiten.
As e noa n zetje mit n dainblad mit drij kopkes koamer binnenstapt, is t weer moessiestil. t Vaalt hom op dat Karin rode vlekken in haals het. t Gesprek blift haile mörgen stroef goan. Allendeg kinder brengen òf en tou wat leven in de braauwerij.
Tegen n uur of elf begunt t boeten wat te mottern en ropt Karin kinder noar binnen. Zai maggen in Berrus’ sloapkoamer speulen.
‘Doar staait nog n deuze mit old speulgoud,’ het Berrus kinder aanboden.
‘Rustege kinder hest dou,’ zegt Berrus tegen zien zuster, as e zugt, dat baaide kinder laankoet op grond liggen te speulen.
‘Moust es heuren, Berrus,’ zegt Karin den, as oet t niks.
‘Doar zelst t hebben,’ denkt hai.
‘Doe hest om t hoes tou oardeg wat laand liggen. Peter-Jan en ik hebben ter es over had. Zol t meschain meugelk wezen, dast dou doar n hypotheek op nemst. As n soort overbruggen in dizze moeileke tied. As t den weer wat beter mit t bedrief gaait, kinnen wie schulden zo weer òflözzen. Hest t hoeske ja vrij.’
t Hoge woord was deroet.
Rode vlekken in haals binnen van kleur verschoten noar paars.
Hai het zien zuster eerst n zet noadenkend aankeken, zok òfvroagend hou hai op dizze actie reageren mos. Haile poppenkast rond vernijde kennismoaken kwam noa heur bedelverhoal in n hail aander daglicht te stoan. Onverwachts femiliebezuik voulde veur Berrus as n achterbakse aanval, mor veurdat hai derop reageren kon, kwam t lutje wicht mit n olde sokke van Berrus in haand koamer binnen.
Berrus en ook ollu keken verboasd, wat dat nou weer te betaiken haar.
t Antwoord kwam al snel en was veulzeggend:
‘k Heb ze ain veur ain goud bekeken, mor ze waren aalmoal leeg.’
20210317