17 april , 2020 by admin

Snel

Dag lu,
k Mout joe vandoage echt even bieproaten over de leste belevenizzen van professor Luttje.
‘Het e boudel weer op n schieten loaten lopen?’ heur k joe al denken.
k Duurf wel te bekìnnen, dat ie mit dij veronderstellen nait zo ver noast t potje pizzen. Hou hai t ook aaltied weer veur n ander krigt, is mie n roadsel. Soms denk ik dat t hom gewoon overkomt.
t Stoere veur mie as stokjesschriever, in mien reloatsie tot professor Luttje, het te moaken mit de grìnzen, de grìnzen van t fesoun. Ik kin hom nait aans as n man dij recht deur zee gaait, gain blad veur de mond nemt en as t hom zo oetkomt, zok van platte, roege toal bedaint. Zokse toal ain op ain weergeven, ligt wel in mien oard, bie mien boas huif k doar nait mit aankommen. Dat kost hom n bult lezers en mie weschienlek mien boan.
Veurdat ik de perfester zulf aan t woord loat, mout ik joe vertellen, dat hai van vèr kommen is. Overleg mit Vraise kollegoas in Harns het zo laank duurd dat hai eergustern nait meer terogge noar t Grunneger laand rieden dus. Hai het dus overnacht, mor het zok al vroug bie pad en weg begeven, omdat hai n òfsproak haar mit n pis- en poepdokter in Stad. Nee, van dat pis- en poep heb ik nait bedocht, t binnen zien woorden. Dat hai in n klaain Vrais dörpke opholden is deur persoonleke nood en aanholden is deur Vraise jekken, zat nait in de planning van dij dag. Mor meschain was dat oponthold nog wel t minst sproakmoakend.
Joa, hai het der guster n potje van moakt.

Cees Maggelt

Op zuik noar de snel
Dou ik tegen tien uur op t Bero kwam, ston de haile boudel op de kop. Gain toavel of stoul ston meer op stee. Zulvens swoare iezern kaasten waren verschoven.
‘Of hai mout verhoezen of der het hier n wervelstörm hoesholden,’ was t eerste wat mie in de zin schoot. Dat de professor kaalm en onversteurboar op stoule achter kompjoeter zat, dee mie den ook n wonder. Hai was zo drok en in zokzulf keerd aan t tikken, dat e verschrikt opsprong, dou k mit n zaacht oetsproken ‘moi’ binnenvuil.
‘O, doe bist t .’
Mien verboazen over zien schrikachteg gedrag, wuir mie binnen n poar tellen dudelk. Noa n daipe zucht luit e zok, wat schichteg om zok toukiekend, ontvalen:
‘k Was even benaauwd dat dij gollege schoonmoakster weer binnen kwam.’
‘He’je roezie moakt?’ perbaaierde ik mit n kwinkslag de aanwezege spanning vot te nemen. t Vuil nait goud.
‘Roezie moakt? k Mag bliede wezen, dat k hier zunder klaaierscheuren of liggoamelk letsel nog aal rechtop zitten kin.’
Aanvankelke rust was bliekboar toneelspel. Mien verschienen moakt in ain klap van n rusteg tikkende professor n tikkende tiedbom. n Tiedbom dij elk mement ontplovven kin. Woar t op dele komt? Schoonmoakster haar begrepen dat professor Luttje op raaize was en haar dij gelegenhaid aangrepen om zien koamer es even goud op te roemen. Of zoals de professor mie touvertraauwde:
‘Zien swienehok es goud oet te mizzen.’
Dat hai op t zulfde tiedstip, dat zai mit heur schoonderswaark begonnen was over drumpel stapde, kwam heur, zachies oetdrokt, swoar ongelegen. Zo kin t beuren dat twij mìnsen, baaident van goie wil, mor mit tegenstriedege bedoulens, nander oardeg t leven stoer moaken kinnnen. Zai is mit oetsproaken as:
‘Woar n mieg-op-bère hoest, mout òf en tou goud haisterd worden,’ mit n kwoie kop votlopen en het de professor in zien rommelzootje stikken loaten.
‘Komt loater wel, mien jong,’ veegt hai dij vervelende diskuzzie aan zied. Hai wait, dat ik nait veur Jan mit de körte achternoam op veziede bin. Nee, der binnen aander dingen in t leven dij n stok belangrieker binnen as haisternde vraauwlu, of zoals de professor dat aaltied plastisch oetdrokt:
‘Schoonhaid en schoonders binnen twij verschillende zoaken.’
De schoonhaid van de Grunneger toal bedoult e den. Dat is zien leven en doar besteedt hai sikkom aal aandacht en tied aan. Zoals de kwestie van de snelmieger.
Mit dit leste woord bin ik op t punt aankommen woar k mit de professor én mit joe noar tou wil. Noar de dag van guster. Noar de òfsproak mit uroloog – heurt toch n stok netter as pis- en poepdokter nait? – Karel Plas.
Om t percieze van dij dag, veural t veulbewogen begun van dij dag goud in beeld te kriegen, loat ik de professor nou n zetje zulf aan t woord. Veur joen beeldvörmen, hai komt net oet Harns en is op weg noar Stad Grunnen.
‘k Was vlak bie Laaiwoarden, dou k mie toch zo’n hoge nood kreeg, dat ik kaant van de weg opzöcht heb om even n noodsbodschopke te doun. In de verte zag k wel n klaain dörpke, mor verder in omgeven was behaalve n verre boer gain staarveling te bekennen. Dou k mien geel Dafke in t gras bie n slootje parkeerd haar, bin k den ook snel oet auto klommen en k mout zeggen, k was net op tied oet de boksem. Drok op de bloas was zo aldernoast groot, dat mien wotterboog aanderkaant van sloot mit gemak hoalen kon.
“Och, wat n opluchten,” docht ik nog bie miezulf, dou der inains n autodeure dichtklapte. Van schrik draaide ik mie om en ston oog in oog mit n beeldschone, blonde plietsievraauw. Even ruik ik dou in paniek. t Zel die mor overkommen, dat die n aantal dingen tougelieks in de gedachten schaaiten en dast nait waist wast t eerst of t lest doun moust. Ik bin gain orbedor en zo’n blonde deerne draaist nait op n a-sosioale, onfesounleke menaaier rogge tou. t Probleem snapst vervast wel, dat ik wel wat te verbaargen haar. Nee, nait mien openleke wildplazzerij. Doar huifde ik nait om tou te draaien en om alles tougelieks te doun, dat lukt die op zo’n mement van algehaile alteroatsie ook nait.’
Hier vuil professor Luttje stil. k Mos hom echt even aanstöten om hom oet t Vraise landschop te hoalen. Dou e zien gedachten weer ainegszins op odder leek te hebben, even mit kop schud haar en verboasd om zok tou keek, luit e zok ontvalen:
‘Joa, dat was n hail aander tiep as dij feeks van vanmörgen.’
Om n nog veul langer verhoal wat in te körten. Hai is mit n dikke boale van n bloudmooie blondine in de buutse en de belofte, zok in t vervolg wat beter aan de regels te holden, richten Grunnegerlaand reden.
O, joa. Toch nog ain opmaarken, dij in dizze context vermeldensweerd is. t Klaaine dörpke, dat hai al veur zien snel-oet-de-boksem-actie in de vèrte liggen zag, haar de prachtege noam Boksum. t Kin hoast gain touval wezen.
Oponthold het zien òfsproak nait in de ware schopt. Hai was mooi op tied en Karel Plas was n gezellege proater. Dat hai nait allendeg n bult te vertellen haar over zien vak as uroloog, mor ook nog belangwekkende, nije onderzuiken veur de professor in de pette bewoard haar, het nog meer biedroagen aan t enthousiasme van de professor. Mor doarover dammeet meer.
Woar t aiglieks om ging, was t historisch onderzuik noar de snelmieger. Nait dat t veul om hakken haar. Doar was de professor ondanks oetgebraaide verhoalen van zien pazzipant al snel achter kommen. Dat n löszittende lappe aan veurkaant ooit vervongen wuir deur n gulp en weer loater deur knopen en sommegen nait aans waiten as dat op t stee, woarst wotter lozen kist n ritssloeten zit, is gewoon olde kouke.
Karel Plas mout tiedens t gesprek maarkt hebben, dat professor Luttje wat onrusteg hìnneweer begon te schoedeln. Soms n taiken van hoge nood, maisttied n taiken dat interesse òf begunt te nemen. Gelokkeg vuil hom Luttjes hyperkonteghaid op, aans haar t ook nog es best zo wezen kind, dat t leste dail van dizze ontmouten nait ais in de bouken terechte kommen was.
Ong? Was der den nog wat, wat aiglieks t daglicht nait verdroagen kin.
As de professor aan dit dail van zien verhoal tou is, maark ik veur t eerst wat schoamtegevoulens bie hom op. Veur mie wordt t vanòf dat mement n kwestie van trekken, mooiproaten, mor ook van zachies aandringen. Hai het mie toch zo nijsgiereg moakt, dat ik t hoast nait moaken kin om zunder nijloatje noar krantenredactie òf te raaizen. Pas dou k zee:
‘k Vin t wel sneu, professor, mor mit zo’n slap verhoal, as joe mie net verteld hebben, kin ik nait bie mien lezers aankommen,’ leek t net of hai zok bedocht en stokje bie beetje kwam t der dou oet, dat hai en Karel Plas nog n oetstapje moakt hebben noar Wotterhoezen.
‘Doar heb ik n proefkeet en doar doun we in t belang van de waitenschop urologische proeven mit vèrpizzen,’ het Plas hom, mit zien baaident dicht tegen nander aan op veurbaank van t gele Dafke oetstokt.
‘Vèrpizzen?’
As t klopt wat professor Luttje mie verteld het, mout de kracht en de riekwiedte van de stroal veurspellende gegevens oplevern kinnen veur eventuele toukomstege (mannen)zaiktes.
‘Doar is toch niks schoamachtegs aan?’
Nee, dat wuir t pas dou Karel Plas de professor nuigde om tussen aal dij aander kirrels te goan stoan om ook n verre plas te doun.
‘En dat wol e nait?’
,Nou nee,’ haar e zegd.
‘Om veur t oog van elkenain n ìndje te goan pizzen, doar begun k nait aan.’
Joa, soms is de professor mor kört van memorie.