16 december , 2019 by admin
Kerstmaarkt
Waarmte van kerke voult as n verstikkende deken.
t Is d’eerste gedachte dij mie overvaalt as Arineke en ik Margaretha Hardenbergkerke binnenlopen. Wie mouten doar even wezen, omdat Arinekes koor ‘Vrolijke Noot’ doar aankommende zotterdag n kerstconcert geft.
‘Om wat zoaken te regeln mit organisoatsie over hangende en stoande kerstversierens,’ het zai mie oetstokt.
Boetendeure binnen we nog even opholden deur n fotogroaf, dij klokkenluder van dainst, verklaaid as kerstman, op petret zetten mout. Vol overgoave hangt boardmans, zoals veur hom veul kösters doan hebben, aan t laange taauw. Zo mout t eertieds klonken hebben as Kortjakje, mor ook aander leden van kerkgemainschop oproupen wuiren om kerkdainst te bezuiken.
Tegenswoordeg is de kerke, ondanks of meschain wel dankzij heur riek verleden, n cultuurcentrum. Heur?
Joa, kerke is vraauwelk. Aanderkaant gruppe hebben lu t wat makkelker. Duutsers huiven nait te twieveln over manlek of vraauwelk. Zai hebben t over: die Kirche.
t Zol Margaretha doudestieds ook n zörge west wezen. Onverwachte, mor veural onvrijwillege konfrontoatsie mit sloume adder het zai den wel overleefd, mor t het heur stief cìnten kost. Joa, t was de dood of de gladiolen. Dat t gebaauw in Wildervank noa roem 350 joar nog aaltied staait te pronken aan Torenstroat, is n taiken, dat Margaretha en Adriaan doudestieds nait op n dubbeltje meer of minder keken hebben.
‘Gaaist nou even mit noar kerke?’ vruig Arineke mie dus òflopen zotterdagmörgen.
Noa d’eerste schrik – ik bin ook zo vergeetachteg, zeker as t gaait om heur òfsproakjes – binnen we in auto stapt. Op weg noar Wildervankster kerstmaarkt.
k Vin t aiglieks best wel n sneue bedounen, zo’n kerstmaarkt. t Kroamkesvolk, bedoul ik. Zai hebben zok, weschienlek al moanden leden, dou de zunne nog hoog aan hemel ston, al opgeven veur dizze maarkt. Zai hebben al grote plannen moakt om op kerstmaarkt es even goud oet te pakken. Meschain, mor meschain ook wel zeker, om doar dikken te verdainen. Joa, bevubbeld aan de spekkendikken. n Traditie, dij lu, noast de snert en de broene bonen, toch eerliekse Grunneger gerechten van laankleden, in ere perbaaiern te holden. Omdat wie snommedoags ook nog noar Wiekster kerstmaarkt mouten – joa, omdat dat ook n traditie is -, köst t ons waineg muite snertpot veurbie te lopen. Allewel.
’t Roekt wel lekker,’ vertelt mien aaltied hongerge moage en lichies verwietend: ‘Wat moakt t oet dast twij moal op n dag oet dezulfde pot eten moust.’
t Kerststalletjesvolk haar wel ere van zien waark. Omdat de maarkt nog mor net lös was en wie ainegste bezuikers leken, konden we t nait over ons haarte verkriegen deur te lopen of onverschilleg blieven onder vroagende blikken van kroamholders om toch asjeblieft wat aandacht te schenken aan heur moaksels.
‘k Bin om haalf vieve al opstoan,’ luit koekjes-,cake- en toartenbakster ons waiten. Toonzetten dee n groot appèl op ons geringe animo om wat van dij prachteg opmoakte producten mit te nemen. Ook de vraauw mit n toavel vol inmoak-confituren kreeg ons nait zo wied. Kroam mit op vaar pìnnen braaiende vraauw mit stille òfwachtende man noast zok kreeg ook roemschoots onze aandacht. t Was meer oet nostalgische overwegens:
‘Mien pabbe het vrouger op n hozevörrelfebriek waarkt.’
k Mos der nait aan denken, dat ik weer van dij braaien Noorse sokken droagen mos.
t Leste kroamke leek mie nait veul deegs. n Mit takken in mekoar flanste Davidsster, gekleurde keerskes in glas, kerstkoartjes. Hier kon k rusteg, zunder aandacht aan koopwoar te besteden, aan veurbiegoan. Dou k mie omkeren wol om verder te lopen, vuil mien oog op n noamkoartje.
‘Tiny Meijer.’
Net dou k Arineke oetstokken wol, dat dij noam mie zo bekìnd veurkwam, heurde ik n vraauw zeggen:
‘Ie kinnen mie zeker nait meer.’
Ain blik was voldounde veur n vernijde kennismoaken noa k-wait-nait- houveul joar. Tiny was joarenlaank bie ons op school n zeer actieve mouderhulp. Op school komt ze weschienlek nait meer, omdat heur zeun al in de datteg is, mor actief is ze zeker nog wel.
Zai het tegenswoordeg n nij kindje. Stichten Voordoor. In goud Grunnegs: Veurdeur. Veur elkenain, deur elkenain. n Stee, woar je joezulf vaileg en thoes voulen kinnen. Leegdrempelg. n Stee, woar je veur n habbekrats eten kinnen. Alles onder de nuimer: Soamen. Elkenain is doar welkom.
‘Ook de miljonair,’ zegt Tiny eernsachteg. Ik laag.
‘Ook miljonairs kinnen zok ainsoam voulen,’ legt ze ongeleuvege Thomas oet.
Zai het nait laank neudeg om mie van heur goie bedoulens te overtugen. Subsidieloze Tiny, dij op aigen kompas de wereld perbaaiert te verovern? Nee, mor t is n haartverwaarmend verhoal.
Net zo verwaarmend as heur heumadam. De nijemoodse oetvoeren van vrougere heukiste, woar je t eten in goaren of waarmholden konden.
‘Heumadam!?’
Mog Tiny ooit nog noar n nije noam veur heur stichten zuiken, den zol ik ‘Heumadam’ aanroaden.
n Klaain waarm steechie in de grote wereld, woarin en woaraan elkenain zok waarmen kin.