Wiersmoa

Veurege weke is de professor verdwoald tiedens ain van zien zwaarftochten deur t Grunnegerlaand.
‘k Was echt even de weg kwiet,’ het e mie òflopen zotterdag oet de douken doan.
Ik zee mit de neudege terogholdens:
‘Eh, de weg kwiet, ie bedoulen dat je n beetje ……,’ en k muik doarbie mit linkerwiesvinger n draaibewegen aan d’ziedkaante van t heufd.
‘Doe haalfmale,’ zee perfester schrokken, ‘bist nou hailemoal gek in de kop, dochst dat ík gek in de kop worden was.’
Zien verontwoardegde reactie stelde mie gerust. Gelokkeg, hai luip dus nait mit meulentjes, was dus echt de weg kwiet west.
‘Woar?’ luit ik der snel op volgen.
‘In Pekel!’
‘Hou kinnen je nou in Pekel verdwoalen,’ vruig k verboasd, ‘dat is n Veenkelonie en ain laank, recht stok.’
‘Joa, joa,’ zee e wat oarzelnd en kraabde zok wat op t achterheufd, net of nait recht wos hou hai t mie oetstokken mos, ’t was ook nait echt verdwoalen in de zin van nait meer waiten woar k hìnmos, mor meer n verdwoalen in mìnselke woardeghaid.’
‘Ong?’
Dou e begon te lagen, was t net of e mit zien gedachten even aargens aans verbleef en mit kop schuddend, luit e der op volgen:
‘Dat gekke wief het mie echt wat te doun moakt mit heur fiebelekwinten.’
Meschain is dizze leste opmaarken t goie mement om mie terogge te trekken en de perfester zulf aan t woord te loaten.

Cees Maggelt

 

Dag lu,

t Is nou al weer verschaaiden weken leden, dat ik toch zo’n aldernoast dikke roezie had heb mit mien klusjesman. Oeregaai, wat n aigenwies stok vreten is dat. Tougeven, hai is handeg mit handen en mit zien in sproakwottervalen verpakte verhoalen is e ook handeg mit woorden, mor mie wies moaken, dat siepeltjeboer Vreugdenheuvel zien siepeltjesoogst in wierzen op t laand liggen het, is bie mie in t verkeerde sloekgat terechte kommen. Hai is mit reuzenstappen oardeg ver over mien -toal-grìns hìngoan.
‘Liekst wel n schoolmeester. Dij denken ook aaltied dat ze geliek hebben,’ heb k hom veur de vouten gooid. Goh, wat was ik vergrèld. Zo’n snötneuze, dij de Grunneger toalperfester even de les ging lezen. t Wuir mie gewoon te görteg.
Wat wierzen binnen?
Heudiekjes, dijst noa t maaien moakst en dijst mit haark of mesien om de zoveul tied even omgooist, zodat t heu goud dreugt. In sommege dailen van Nederland broeken ze ook wel t woord zwelen.
t Is aal van t zulfde loaken ain pak, mor wel van heu, dreugd gras. En of je nou schoolmeester, toalperfester of timmerman binnen, doar huift nait aan twieveld te worden.
Dat vastberoadenhaid van kluzzenkirreltje mit zien geliekhebberghaid mie nait lekker zat, mag dudelk wezen. Doarom heb k veurege weke dunderdag besloten om bie mien olde studievrund Wiersmoa langs te goan. Wiersmoa mit zien genealogische kennis van de femilie Wiersmoa zol mien geliek vast wel aantonen kinnen.
‘Achter Pekel aan d’oostkaante op weg noar Wedde,’ het e mie swoendoags aan telefoon oetlegd.
‘Misrieden is hoast nait meugelk en aans vragst mor noar Zaailoane nummer tiene en vragst noar Wiersmoa. Den komst wel op stee.’
Mit dij geruststellende gedachte bin k in mien gele Daffie stapt. Veur d’zekerhaid heb k mien olde padvinders-kepas toch mor mitnomen.
Mit t schone Pekelde Daip aan linkerkaant bin k bie Roomse toren noar t oosten òfbogen. t Was alsof Dafke as vanzulf rechtsòf, as n zulfsturende auto, mie perse dij kaante op hebben wol.
‘Komnijsterwieke,’ las k op t eerste hoes en net dou k van plan was om op t gaspedoal te trappen, sprong mie der n old, mor veural griezelg moager wiefke veur auto. n Lutje hekske leek t wel, zoals ze doar mit heur laange swaarte jurk midden op weg mit heur aarms ston te speren. Gelokkeg dat ik zo snel rempedoal vinden kon, aans was lutje iepenkriet der nait meer west. As deur n oortieke beten, bin k oet auto stapt en op heur òfstieveld.
‘Binnen ie nou hailemoal gek worden? k Haar joe hoast onder auto had.’
‘Gele woagentjes maggen hier nait kommen!’ zee lutje heksje doodbedoard.
‘En woarom nait?’
‘Gele woagentjes rieden aaltied rechtstreeks noar t gekkenhoes.’
‘Ie binnen hartstikke gek,’ zee k kwoad.
‘Doarom mouten ie weer terogge.’
Zai wees mit rechteraarm noar Roomse toren en keek mie doarbie zo deurdringend aan, dat ik hailemoal maal van binnen wuir. Wel was dat gekke mìns. Woarom mos dat gekke wief mien pad kruzen en lamsloagen over gebeurtenizzen van d’leste menuut, vruig k mie òf hou t nou wieder goan mos. Zo kwam k nait bie mien kammeroad Wiersmoa. Gelokkeg kwam der n olde vraauw aanlopen, dij t lutje wiefke van weg plukte en mit d’aarm om heur scholder en mit n dikke knipoog noar mie, zee:
‘Loop mor mit mie noar hoes, Piekie, den goan we n lekker kop kovvie zetten.’
Dat mie zokswat nou toch aaltied overkommen mout, hè, doar snap k dus niks van. Doarom bin k weer in auto stapt en mit prakkezoatsies over gele woagentjes en gekkenhoezen in mien achterheufd bin k verder Komnijsterwieke opreden. Dou k leste hoezen, aiglieks mout ik zeggen, leste boerderij achter mie loaten haar, kwam k in t vrije veld te rieden. Links en rechts niks as eerappels, baiten en graslaand.
‘Boeren binnen hier nog nait kloar mit t waark,’ was n automoatische konkluzie, dou veur twijde keer n mìns veur mien auto kwam te lopen. Dit keer wast n man, n olde, koale man. Datter dit keer gain sproake was van moudwil, was aan gezichtsoetdrokken van old kirreltje wel te zain. Hai leek ver vot te wezen en nait van dizze wereld.
‘Wonen ie hier?’ begon k t gesprek wat algemain. Veurege konfrontoatsie trilde mie ja nog noa in knijen.
‘Nee, in Stad.’
‘Wat doun ie hier den?’
‘k Heb roezie had mit mien vraauw.’
‘Den binnen ie wel n ìnde van hoes.’
‘Nee, k woon hier.. eh … veuraan op d’Wieke.’
‘Ong?’
‘Joa, bie Wiepkediene.’
‘Joen vraauw?
‘Nee, mien schoonzuster.’
‘En joen vraauw?’
‘Dij woont doar ook?’
‘Zo.’
Hai kwam wat dichter noar mie tou en fluusterde mie dou in t oortje:
‘Mien vraauw is nait goud gozzel.’
‘Nee?’
‘Nee, t wachten is op t gele woagentje.’
‘Om ….?’
‘Om heur noar Zuudloaren te brengen.’
En in ain klap begreep ik zien probleem, k zag t haile thoestavvereel veur mien geestesoog verschienen en k mout bekennen, dat ik glad meedlieden kreeg mit koal mannechie. d’Opmaarken dat ze op dat mement weschienlek aan t kovvie drinken wezen zollen, zol hom vervast gain troost baiden en doarom heb k oetsproak mor in buutse holden.
De weg noar Zaailoane was mor n hoanetree. k Ree der in ain rechte liene noar tou, zunder hinderlieke pazzipanten dij mie in de weg luipen. t Weerzain was hartelk, de diskuzzies dij we dij dag voerd hebben, pitteg. Wiersmoa was nait veraanderd, vergeleken bie vrouger. Wiersmoa, mit Vraize veurollen, verdwoald in Grunnegerlaand op n achteròfloantje, was n dikke Vraize stiefkop.
‘ De noam Wiersmoa komt van wierd en t kin betaiken kind van de wierd.’
Dat hai in zien laange genealogische zuiktocht noar t ontstoan van zien achternoam ook nog wat nijs vonden haar, was biezunder. t Voulde in eerste instantie as n opluchten.
‘Wiersmoa kin ook betaiken wierzenmoaker.’
‘Ah,’ zee ik, hailemoal in de wolken, over dizze spectaculaire ontdekken, ‘den is mien raaize noar dien haimstee nait veur niks west. En k begon hom oet te leggen wat aanlaaiden west was om hom n bezuik te brengen, zunder doarbie te vergeten aigenwiezeghaid, betwaiterghaid van klusjesman te benoadrokken.
‘Kirrel, man, dat mainst nait,’ zee mien olde kammeroad mit n meer dan verboasde oetdrokken op gezichte. k Mainde n zekere mitstander vonden te hebben, mor k haar t mis.
’t Is ook van toupazen op riegen van aander mattrioal.’
‘Bevubbeld siepels?’
‘Joa, woarom nait.’
t Voulde as n nederloag. Wie hebben nog laank noaproat over moderne toalontwikkelns, invlouden van boetenlandse toalen, kompjoetertoal. Over n eindeloze riege van invlouden op onze toal, ook onze Grunneger toal. En wie kwamen tot de konkluzie dat we doar waineg of gain invloud op hebben en dat we der nait om tou kinnen.
Of k op terograaize nog weer over Komnijsterwieke reden bin?
Gelokkeg kon k doar wel om tou.