n Wedstried

‘Wie willen aankommend oljoarsdag nait aal dij toustanden weer mit veurwaark en sleperij, zoals veureg joar.’ Dizze klacht van dörpsbewoners is d’aanlaaiden west veur d’burgemeester om  n soamenwaarken tussen school en plietsie te organiseren. De bedoulen mag dudelk wezen, t feest van dunder en geweld mout in goie, in elk geval betere boanen laaid worden. Dat onze inspecteur Panjer Pinkster doar ook n groot aandail in hebben mos, mag zo kloar as n klontje wezen.
Mor omdat in dizze dezembermoand toch nog oardeg wat gemottjer onder dörpsgenoten konstateerd wordt, bin ik toch even bie d’inspecteur op veziede goan om t noadje van dizze kouze op te sporen.

Dat d’inspecteur nait zit te wachten op n kranten-verslaggever wuir mie al snel dudelk. n Ofsproak mit de koning is weschienlek sneller moakt dan mit dizze drok bezette man. Iedermoal as’k hom aan d’liene kreeg, heurde ik t zulfde taimpie:
‘Gain tied, mien jong.’
Mor omdat ik mie nait zo mor aan d’kaante schoeven loat en d’brandende vroagen op mien lieske
nait langer op n antwoord wachten konden, heb ik kozen veur de maist ongebrukelke weg. Ik bin
gewoon onder etenstied bie t plietsiebero noar binnen stapt. Bedocht op d’meugelkhaid, dat hai mie meschain weer op stroate zetten zol, was ik verboasd, dat hai mie hail amikoal verwelkomde:
‘Hé, moi, Cees, doe hier?’
Joa, Panjer Pinkster is n onberekenboare man, soms ook in positieve zin dus.
‘Hest gelok, dat ik op t bero bin,’ zee e mit n mond vol krentestoet en hai nuigde mie om even te goan zitten.
‘Ik eet intussentied gewoon deur, want ik heb over n haalf uur al weer n vergoadern mit n stok of wat
ollu in d’agenda stoan.’
‘Ong?’
Hai wuifde n beetje onverschilleg mit zien linkerhaand en zee geruststellend:
’t Is mien toak om mìnsen te woord te stoan, toch,’ om der vervolgens vranterg op te loaten volgen:
‘Ach, sommege ollu hebben aaltied wat te mekkern.’
‘In wat veur opzicht?’ dee ik mie n beetje onneuzeler veur as neudeg was. ik wos ja wel, dat ter lu waren, dij tegen d’staarke aarm van dit dörp in verzet kwamen en nait tegen de persoon op zok, mor wel tegen de denkbeelden, dij e oetdruig. Mien opmaarken was genog veur d’inspecteur om van wal te steken:
‘Nou hebben school en ik zoveul waark oet stee zet om d’kinder te wiezen op d’gevoaren van vuurwaark en ze te onderwiezen hou je op n verantwoorde menaaier mit knallende bommen en gillende keukenwichter om goan mouten en den krigst dit.’
‘Joa, ie hebben doar goud waark doan. Zugst tegenwoordeg op t dörp gain kind meer zunder n vuurwaarkbrille.’
‘En ze waiten ook donders goud, dat ze waigeroars nait meer aansteken mouten.’ Hai wacht even en gaait den kopschuddend deur:
‘En nou krigst ollu op t bero en aan de telefoon, dij weer wat aans te zemeln hebben.’ En op n
zeurderge toon moakt e n perfecte imitoatsie van ain van dij olders:
‘Ie hebben ons jong zo vertraauwd mit vuurwaark moakt, dat e ons aingoal om meer buutskecenten vragt, omdat e deur zien knapperij hìn is en nou nije astronauten aanschavven wil.’
Ik kin t nait helpen, mor ik mout op dat mement zo lagen, dat d’inspecteur even oet t lood sloagen liekt. Gelokkeg heb ik mie zulf weer oardeg snel onder kontrole en stel den de vroag, woar ik aiglieks veur kommen bin:
‘Kinnen ie mie traauwens oetleggen, hou t zit mit dij wedstried?’
Panjer Pinkster kikt verboasd en zegt:
‘Der ontgaait die ook niks, leuf ik.’
‘Nee,’ zeg ik, ‘aans zol ik ook ja gain goie verslaggever wezen.’ t Liekt of d’inspecteur inains nait meer zo wies meer is mit mien bezuik, want ik zai hom wat onrusteg op stoule hinneweer schontjen en hai kikt mie wat òfwachtend en onzeker aan. Doarom steek ik zulf mor t vuur aan de lont:
‘Ik heur hier en doar, dat joe n wedstried in karbidschaaiten organiseren.’
d’Explosie aanderkaant toavel logt ter nait om. Hai vlogt overìnne en even krieg ik t baange veurgevoul, dat e over toavel hìn noar mie toukommen wil. t Vuur dat oet zien ogen schot wordt nait veroorzoakt deur n lutje knalaartje, mor liekt meer op n lawinepiele. Oeregaai, ik schrik zo aarg, da’k hoast mit stoule achterover sloa, mor noa de snelle ontbranden dooft t vuur noa n poar tellen langsoam toch weer. Hai zucht n poar moal daip en komt den mit d’volgende bekentenis:
‘Cees, jong, ik heb mie oardeg verkeken op dizze meterie. Dij poar keer, da’k op school west bin om d’jongelu te wiezen op de gevoaren van knalvuurwaark, heb ik mie – “dij rötjonken hebben t waiten en hebben mie op n filaine menaaier bie t bain had” –  teveul mitslepen loaten.’
‘Hou bedoulen ie?’
‘Ze vruigen mie in d’leste les, zo tussen neus en lippen deur, hou ik vrouger, dou ik nog jong was, mit vuurwaark omging. Och en t was n ontspannen sfeer en in dij situoatsie heb ik ze verteld, dat wie vrouger gain vuurwaark, mor allendeg karbidbuzzen haren.’
‘Doar is toch niks mis mit,’ zee ik onbegriepend.
‘Nee, aiglieks nait, mor waist Cees, ik heb dou verteld, dat wie vrouger wedstrieden huilen mit karbidbuzzen, melkbuzzen wel te verstoan,  woar t haile dörp op oljoarsoavend noar tou kwam. Dat was ain groot feest.’
‘En dou?’
t Was noa dizze leste vroage best wel laank stil en ik zag aan d’rimpels op zien veurheufd, dat d’inspecteur daip noadenken mos.
‘Weschienlek, mor dat wait ik nait zeker meer, heb ik dou zokswat zegd, dat t meschain nait verkeerd was om dij olde tradietsie hier in t dörp ook te goan organiseren.’
‘En doar binnen d’kinder mit aan d’loop goan?’
‘Joa, zo zol t wel goan wezen, Cees.’
As e even loater op zien allozie kikt, schrikt e inains en zegt:
‘Dien haalf uurtje is om, Cees, ik heb votdoadelk n aandere òfsproak.’
Dou ik even loater t bero oetluip, was t best wel drok op de gaange mit wachtende mìnsen.
Ik bin benijd, hou t aal òflopen is en of der nou wel of nait n wedstried in karbidbusknallen komt.
Even òfwachten, docht ik zo, t is ook ja nog gain oljoar.
20161214

Cees Maggelt