9 maart , 2016 by admin

Bloaze(n)

Vandoage wil professor Luttje joe groag wat beter loaten kennismoaken mit t woord bloazen.
Bloazen? Dat is toch gain biezunder Grunneger woord, heur ik joe denken. Dat klopt as n buzze. Ik kon mie der ook niks bie veurstellen, dou de professor bie mie kwam en mie t onderstoand stokje òflangde mit de woorden: ‘Dè!!’
Allendeg al de menaaier, woarop e t zee en t verslag op toavel smeet – joa smeet – gaf al aan, dat ter wat gebeurd wezen mos, woar ik tot op dat mement gain wait van haar.
‘Bloazen?’ zee ik den ook – nog onkundeg van zien frustroatsies – lagend, ‘wat vaalt doar…’
Mor woarom zol ik joe vervelen mit mien gekwedel, de professor kint ja zulf veul beter. Vertellen, bedoul ik dus, hè.

Dag lu,
Ik wol joe vandoage even mitnemen op n biezunder en opmaarkelk vekansieraaiske.
Joa, ik wait wat je zeggen willen. Joe goan ja nooit op vekansie, professor. Da’s woar, ik vin vekansievieren tied verknooien en as der wat is, woar ik n hekel aan heb, den ist wel aan tied verknooien. Mor, dizze raaize wast aans.
t Begon n week of vare leden mit n braif oet t boetenlaand. d’Possegel kwam mie nait bekìnd veur, mor d’achterkaante van t kevort wel en dat gaf votdoadelk reden tot bliedschop.
‘Hendrik van Malleghem,’ ston der in ain mooi handschrift en dou’k mit n fien meske d’bovenkaante van t kevort opensneden haar, kwam der tot mien grote verrazzen n nuigen teveurschien. t Eerste wat ik tegen miezulf zee, dou’k de nuigen lezen haar:
‘Doe kist gain nee tegen kollegoa-toalonderzuiker en kammeroad Hendrik zeggen.’
Dat heb ik dus ook nait doan. n Belgies of nog beter meschain, n Vloams avontuur mit maaljoager Hendrik van Malleghem het sowieso al de belofte in zok, dat t wat biezunders oplevern gaait.
De vekansie begon ook hail schier. Brugge is n mooie, olde stad en Hendrik is behaalve n gerespecteerd toalonderzuiker ook n groot kenner van Belgies bier. Wie hebben van dag ain òf aan den ook, in gezoamelk overleg, besloten om de toalonderzuiken eerst mor even te loaten rusten en ons volledeg te richten op d’kennisoetbraaiden van t Belgies bier. Oeregaai, dij Belgen kinnen der wat van. Wat n soorten en wat n verschillende smoaken. Doar binnen je nait in ain dag kloar mit. En woar ik meer op blond vuil , haar Hendrik duudlek n veurkeur veur donker.
Welke ik de lekkerste von? Zol ik es oet de kroeg klappen? Het goldblonde Vloamse Boerinneke was noa aal dij verschillende perbaaiersels toch wel mien maist favoriete en benoaderde hoast de totoale perfeksie. De menaaier woarop zai liggoam en geest kon strelen mit heur fluwailzachte benoadern, doar kin ik nou nog wel waik van worden. As Hendrik en ik noa  n oavend van geduldeg en gedegen onderzuik besloten om toch eerst mor even wat te goan rusten, den wast moeilek òfschaaid nemen.  t Veuroetzicht n haile nacht allendeg te wezen was noa n oavond mit zoks aangenoam gezelschop veur mie hoast ondroaglek. Gelokkeg waren d’Boerinnekes tot t ìnde tou – veur n klaaine vergouden – gewilleg gezelschop.
Alles leek in dizze vekansie van n laaien dakje te goan en net dou Hendrik en ik besloten haren om t wat rusteger aan te doun – ons veurnomen toalonderzuik kwam oardeg in de kniepe – overkwam mie t volgende. Joa, mie allendeg. Hendrik bleef as autochtone Belg hailemoal boeten t gevecht.
In ain van Brugges achteròfstroatjes, woarvan de noam mie nait meer recht in t zin schaaiten wil, wast, dat ik noa n oavend deurzakken touvalleg noast n blonde vraauw kwam te zitten. Nou zegt blond mie meer as broen of swaart, mor dizze poedie – meer noamoakblond dan echt blond – zee mie net niks. Joa, zai zee meer as voldounde, meer as mien oortjes verdroagen konden en dou’k heur duudlek moaken wol, dat ik heur gezelschop minder aangenoam von as zai weschienlek veronderstelde, kwam der n voele woordenstroom op gang, woar de honden gain brood van lusden.
‘Joe kinnen mien zak opbloazen,’ zee ze mit n teleurgestelde, mor veural kwoadoardege blik tegen mie. Wos ik veul, wat dij vraauw bedoulde. En dou n man – oft heur man was bin’k nait achterkommen – zo dicht bie mie kwam stoan, da’k hoast van mien barkruk vuil , het Hendrik mie de kroug oetlaaid.
‘Wat bedoulde dij vraauw nou aiglieks te zeggen over dij zak opbloazen?’ zee ik, ontdoan mor wel nijsgiereg, op d’terograaize noar hoes tegen Hendrik.
‘Dast de pot op konst,’ zee Hendrik. Hai von t wel om te lagen. Ik nait en dou’k goud over dizze onfesounleke reaksie op mien alleszins reedleke òfwiezen noadocht, was mie in elk geval ain ding duudlek. Luttje, astoe in België deur n vraauw al onder oet de zak krigst, den wordt t wel tied om die wat meer te verdaipen in zakken en bloazen.

Veur t onderzuik noar aander betaikenizzen van t woord bloazen bin ik op roakeldais richten OostGrunnen trokken. En woar kwam ik terechte? In Pekel.
Woarom ik doar hìnraaisd bin?
Meschain het de wind mie doar hìn bloazen. Gain idee hou t kommen is. Der ston wel n beste poeste wind dij dag, mor ik denk toch, dat touval in dit geval n grote rol speuld het. Allewel, ik wait nait of touval bestaait, mor op n bepoald mement ston ik mit mien olde Daffie parkeerd aan n laankgerekt Veenkelonioal daip in de buurte van n meulen. t Leek mie wel n mooi stee om te begunnen mit mien onderzuik. Ik bin doarom oetstapt en terwiel ik in t ronde keek en op n groot gruin bord las van:
‘Mulder Pot,’ wui ik mie doar hoast van de sokken bloazen deur n hendeg vrachtwoagentje. Joa van de sokken bloazen deur n vrachtautootje mit n open loadbakke vol mit …zakken. Of dat nou weer touval was, wait ik nait, mor deur t autootje mit dij zakken schoot dij blonde poedie, dij mien zak opbloazen wol mie weer in d’gedachten.
‘Wat n hoast haren ie ja?’ was d’eerste vroage, dij‘k Pot stelde.
‘Ik hait Jansen,’ zee de man mit de pet.
‘Ong?’
‘Joe stonden ook oardeg in d’wege mit joen bölkiezer,’ naarde Jansen Pot.
‘Mag’k joe nog wat vroagen?’ perbaaierde ik op n vrundelke menaaier hom op aander gedachten  te brengen.
‘Ik heb t drok,’ zee e en luip vot. Ik von t gain stijl en ruip hom noa:
‘Joe kinnen mien zak opbloazen.’ t Was der oet veur ik der op verdocht was, mor voldounde om zien aandacht weer op te aisen.
‘Wat zeden ie doar?’ kwam der bepoald kwoadoardeg oet. Intussentied waren n vraauw mit n olderwetse bloumpiesschoet veur t lief en n man mit wit gezichte en n alpinootje op de kop en n leren schoet veur zien bolle lief noar boeten kommen lopen.
‘Dij kirrel doar mit zien krullenproeke op de kop, maint dat e mie op mien aigen haim zo mor even oetschelden kin,’ zee Pot vergrèld.
‘Ik heb t wel heurd,’ zee de vraauw mit d’handen in d’zied.
‘Wat zee e den?’ zee Jan mit d’alpino nijsgiereg en hai gloop mie es vaals aan.
‘Dat ik zien zak opbloazen kon. Wat vindst doar nou van?’ zee Pot.
‘Dat zokswat hier in Pekel gain menaaier van proaten is,’ zee vraauw Pot en dou zag ik pas dat zai aal dij tied n mattenklopper achter de rogge verbörgen holden haar en der nou mit begon te swaaien.
‘Wie zollen dij bloaze wel even n pak op pìnse geven,’ kwam n lutje Potje inains draigend oet de meulen zetten mit n lutje mattenkloppertje in d’haand. Zo moeke, zo dochter, docht ik votdoadelk.
Toalonderzuiken binnen mien levenswaark, mor om mien leven op t spel te zetten, wui mie op Pot zien grond net n beetje te veul van t goie.
‘Binnen ie der goud oet teveurschien kommen, professor Luttje?’ lees ik nou joen gedachten.
‘Redelk is den mien antwoord. Ik haar deure van d’auto net op tied dicht doan. Allendeg mien Daffie het t wel swoar te verduren had.’
‘????’
‘Joa, linksachter hebben z’hom n schop verkocht en de striemen van d’mattenkloppers binnen nog goud te zain op zien achterste kovverdeksel.’
‘Het t onderzuik ook nog wat deegs opleverd?’ vroagen ie.
‘Joazeker. As je goud lezen haren, den haren je doar zulf al wel achter kommen kind.’
‘?????’
‘Joa, beste lezer en wat ik ontdekt heb, is veur ons internatsionoal toalonderzuik van grote weerde.
t Het meschain nait d’allure van Einsteins swoartekrachtgolven, mor d’ontdekken dat België en OostGrunnen soamen optrekken in gesoamelk gebroek van spreekwoorden, zoals bewezen in ‘joe kinnen mien zak opbloazen’ is toch wel n grote overwinnen veur de Grunneger cultuur.